26 września w Ponarach, w Kwaterze Polskiej odbył się Apel Pamięci oraz Msza św. W poniedziałkowe południe do Ponar przybyło blisko tysiąc osób, by uczcić pamięć Polaków, którzy byli tu mordowani przez oprawców nazistowskich oraz kolaborujących z nimi Litwinów. W tym roku minęło 80 lat od rozstrzelania grupy młodzieży polskiej – ponad stu dziewcząt i chłopców – członków organizacji Związek Wolnych Polaków.
Oddać hołd ofiarom bestialsko pomordowanym w Ponarach przybyli przedstawiciele instytucji i organizacji z Polski i Litwy, kombatanci, przedstawiciele struktur terenowych ZPL, młodzież szkolna wraz z nauczycielami, harcerze.
Prezes Związku Polaków na Litwie Waldemar Tomaszewski nawiązał do początków działalności Stowarzyszenia „Rodzina Ponarska”, przypomniał o pierwszej prezes śp. Helenie Pasierbskiej i zaznaczył, że stowarzyszenie wykonało ogromną pracę, a dziś z satysfakcją możemy powiedzieć, że daje ona owoce. Dziękował prezes również Polakom z Wileńszczyzny zaangażowanym w pielęgnowanie tej pamięci; wyraził radość z licznej obecności młodzieży, co jest tym, o co zabiega Związek Polaków na Litwie: przekazać tę pamięć przyszłym pokoleniom. Tomaszewski wyraził przekonanie, że tak liczny udział w imprezach młodzieży, jest tą drogą, którą Związek będzie podążał.
W trakcie uroczystości 18 przedstawicieli społeczności polskiej na Wileńszczyźnie, zasłużonych w pielęgnowaniu pamięci o bohaterstwie Polaków Ziemi Wileńskiej, zostało odznaczonych medalami Pro Patria. Odznaczenia zostały przyznane przez szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Józefa Kasprzyka.
Mszę św. w intencji ofiar ponarskich i ich oprawców, celebrował proboszcz parafii w Wojdatach ks. Daniel Dzikiewicz, w koncelebrze uczestniczyli proboszcz parafii w Butrymańcach ks. Józef Aszkiełowicz oraz franciszkanin z Gdańska o. Marek Kiedrowicz. Śpiewy liturgiczne wykonał chór „Ballada” z Wojdat.
Po wspólnej modlitwie uczestniczący w uroczystościach przedstawiciele różnych organizacji i środowisk złożyli wieńce przy krzyżu i pomniku w Polskiej Kwaterze. Otoczył ją również pierścień z zapalonych zniczy.
Projekt był finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2022.