– pod tak budującym i konsolidującym hasłem odbywa się co roku na jesieni Festyn Kultury Polskiej organizowany przez Jezioroski Oddział Rejonowy Związku Polaków na Litwie (prezes Teresa Narkevičienė). Tego roku, 16 września, była to już XIII edycja święta. Na odległej od zwartych skupisk społeczności polskiej Ziemi Smołweńskiej – kresach Kresów – zamieszkali rodacy oraz sympatycy polskiej kultury bardzo licznie uczestniczą w Festynie. Mieszkańcy osiedli i małych miast nie mają za wiele okazji do świętowania, więc organizatorzy starają się zaprosić zespoły i artystów, którzy jak najpełniej mogliby zaprezentować dorobek polskiej kultury, pokazać jej piękno i bogactwo. Kultury, która łączy miejscowych mieszkańców, bo polska społeczność zorganizowana w kołach Jezioroskiego Oddziału Rejonowego ZPL jest bardzo aktywnie i prężnie działającą. Święto jest też okazją do przypomnienia polskiej historii tych miejscowości: Turmonta, Kimbarciszek, Smołw…
Tradycyjnie święto rozpoczęto modlitwą. W kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Turmoncie została odprawiona Msza św. w intencji obecnych, jak też dawnych mieszkańców tej ziemi. Po wspólnej modlitwie rodacy udali się na cmentarz w Bartkiszkach. Tu, w przededniu tragicznej daty sowieckiej agresji na Polskę – 17 września 1939 roku – przy zbiorowej mogile i pomniku ustawionym przed rokiem z inicjatywy Związku Polaków na Litwie ku czci zamordowanych przez kolaborujących z Niemcami litewskich policjantów młodych patriotów tej ziemi – Polaków, oddali hołd ich pamięci. Warta honorowa, przypomnienie tragicznych wydarzeń z lat II wojny światowej i powojennych losów zbiorowej mogiły stało się powtórką ojczystej historii ich małej Ojczyzny. Tu, przy pomniku ku czci patriotów wraz z gośćmi – zespołami „Tumielanka” z Wisagini i „Melodia” z Nowej Wilejki odśpiewano hymn Polski, „Rotę” oraz partyzancką piosenkę „Dziś do ciebie przyjść nie mogę”, która jakże wiernie obrazowała los tych, co spoczywają na tym wiejskim cmentarzu… Młodzież z niedzielnej szkółki języka polskiego „Uśmiech” złożyła kwiaty i zapaliła znicze. Modlitwa za zmarłych była uwieńczeniem upamiętnienia tych, którzy podjęli się walki o swoją rodzinną ziemię.
Inauguracja Festynu miała miejsce w Domu Kultury w Turmoncie, gdzie mieści się siedziba Jezioroskiego Oddziału Rejonowego ZPL. Tego roku uczestnicy święta mieli nie lada okazję do obejrzenia spektaklu w wykonaniu Polskiego Studia Teatralnego w Wilnie (kierownik Lilia Kiejzik) „Zapiski oficera Armii Czerwonej”. Treść sztuki nawiązywała do tragicznych wydarzeń sprzed 78 lat i została mistrzowsko zaprezentowana przez odtwórcę głównej roli – sowieckiego oficera – Edwarda Kiejzika. Widownia głośnymi brawami nagrodziła pracę Studia i bohatera sztuki, który potrafił wzruszyć, zabawić i zmusić do refleksji publiczność.
Świąteczny koncert rozpoczęli gospodarze – zespół wokalny „Srebrne pasemko” – wykonaniem kilku piosenek. Kolejno na scenie widzowie mogli podziwiać wspaniały ludowy zespół artystyczny „Zgoda” z Rudomina, którego tańcom i piosenkom towarzyszyła burza oklasków.
Bardzo serdecznie publiczność witała również gości z Wilna – zespół „Melodia” (kierownik Janina Stupienko) oraz najbliższych sąsiadów – „Tumielankę” z Wisagini. Serca publiczności bezapelacyjnie podbiły urocze solistki – laureatki Konkursu Piosenki do słów Agnieszki Osieckiej: Monika Rynkiewicz i Katarzyna Szydłowska (Katarzyna prowadziła też konferansjerkę). Przed publicznością wystąpili również uczniowie niedzielnej szkółki „Uśmiech” i jej kierowniczka – Anna Łotoczko-Sukelienė.
XIII Festyn Kultury Polskiej „Trzymajmy się razem” swą obecnością zaszczycił mer rejonu jezioroskiego Nikolajus Gusevas oraz starosta miasta Jeziorosy Olga Podolskienė, a także prezesi Święciańskiego i Wisagińskiego Oddziałów ZPL Irena Bejnar i Zygfryd Binkiewicz.
W doskonałym nastroju uczestnicy święta udali się na wspólny poczęstunek, który był też okazją do dzielenia się wrażeniami, obcowania i dalszej zabawy.
Organizatorzy i uczestnicy święta są wdzięczni tym, kto zechciał się przyczynić do wsparcia Festynu. Serdeczne słowa podziękowania kierują pod adresem Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, które współfinansowało imprezę w ramach sprawowania opieki Senatu RP nad Polonią i Polakami za granicą, prezesa Związku Polaków na Litwie Michała Mackiewicza, posłanki na Sejm RL z ramienia AWPL-ZChR Wandy Krawczonok oraz mera rejonu jezioroskiego Nikolajusa Gusevasa. Mówią też szczere „dziękuję” pani Marii Waluto za uczęstowanie uczestników Festynu pączkami i owocami oraz rodzinie państwa Pawlukiewiczów za dostarczenie tych przysmaków do Turmonta.
Trzymajmy się razem – taka postawa potrafi nadać naszemu życiu wielu ciepłych barw.