10 listopada w Senacie RP odbyła się konferencja „Polonia dla Polski w demokratycznym 25-leciu”, zorganizowana przez Europejską Unię Wspólnot Polonijnych (EUWP) przy współpracy z Kancelarią Senatu RP i Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”. Inicjatorem konferencji była prezydent EUWP Helena Miziniak, a decyzję o jej przeprowadzeniu podjęła Rada Prezesów EUWP, na posiedzeniu w Wilnie, w grudniu 2013 roku. W konferencji udział wzięli przedstawiciele organizacji członkowskich EUWP z 26 państw europejskich, reprezentanci Rady Krajowej, Zarządu Krajowego i oddziałów Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” oraz liczni zaproszeni goście z kraju i z zagranicy, łącznie około 120 uczestników.
Konferencję zaszczycili swą obecnością: marszałek Senatu RP Bogdan Borusewicz, prymas Polski, abp Wojciech Polak, wiceminister spraw zagranicznych Tomasz Orłowski, prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Longin Komołowski, były marszałek Senatu RP Longin Pastusiak, szef Kancelarii Senatu RP, minister Ewa Polkowska, delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej, bp Wiesław Lechowicz, przewodniczący Senackiej Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą Andrzej Person, zastępca przewodniczącego Senackiej Komisji Barbara Borys-Damięcka, zastępca przewodniczącego Sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą Joanna Fabisiak, zastępca przewodniczącego Departamentu Konsularnego MSZ Jarosław Lasiński, zast. dyrektora Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą MSZ Wojciech Tyciński, dyrektor TVP „Polonia” Łukasz Kardas oraz wielu innych szanownych gości. Przybyli również goście spoza Europy, reprezentanci Rady Polonii Świata, Kongresu Polonii Amerykańskiej i Kongresu Polonii Kanadyjskiej.
Na konferencję nadesłano 22 referaty, przedstawiające ogromną działalność Polonii i Polaków za granicą dla Polski w minionym 25-leciu w zakresie: pomocy organizowanej przez duszpasterstwo polonijne; pomocy przy katastrofach ekologicznych; pomocy charytatywnej dla instytucji i organizacji polskich; pomocy indywidualnej; promocji polskiej kultury i nauki; promocji polskich osiągnięć gospodarczych i politycznych; osiągnięć oświaty polonijnej w walce o tożsamość narodową młodego pokolenia; działań w obronie dobrego imienia Polski i Polaków.
Konferencję przygotował i sześciogodzinnym obradom przewodniczył Tadeusz Adam Pilat – prezydent honorowy EUWP.
Prezydent Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych Helena Miziniak powitała wszystkich uczestników i zaproszonych gości, a konferencję zainaugurował marszałek Senatu RP Bogdan Borusewicz. Głos zabrali również: ks. prymas Wojciech Polak, minister Tomasz Orłowski, poseł Joanna Fabisiak oraz prezes Rady Polonii Świata Jan Cytowski i prezes Kongresu Polonii Kanadyjskiej Teresa Berezowski.
Po lunchu odbyła się część merytoryczna, zainaugurowana obszernym referatem wygłoszonym przez prezydent Helenę Miziniak. W dwóch blokach tematycznych i panelach dyskusyjnych moderowanych przez Tadeusza Pilata wystąpiło 22 uczestników.
Rada Prezesów EUWP, z inicjatywy prezydent Heleny Miziniak, podjęła w 2013 roku decyzję o ufundowaniu, ze środków zebranych w czasie obchodów „Dnia Papieskiego”, stypendium EUWP. Organizacje członkowskie EUWP zebrały na ten cel pokaźną kwotę i podczas konferencji odbyła się uroczystość przekazania przez inicjatorkę czeku na 10000 euro księdzu Janowi Drobowi, przewodniczącemu Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”.
Konferencja pokazała ogromny wkład Polonii i Polaków za granicą w zakresie pomocy dla kraju i promocji spraw dla Polski najważniejszych. Jest to z pewnością pierwszy krok na drodze do opracowania pełnej dokumentacji tej wielkiej i pięknej działalności na rzecz Polski.
Konferencję zakończyło jednogłośne przyjęcie przez aklamację „Deklaracji końcowej konferencji” (jej tekst zamieszczamy obok).
Warto odnotować, że obrady konferencji poprzedziło posiedzenie Prezydium Rady Polonii Świata oraz Rady Prezesów EUWP, które odbyło się w Pułtusku. Zarówno w obradach konferencji, posiedzeniu Prezydium RPŚ, jak i spotkaniu w Pułtusku, udział wziął prezes Związku Polaków na Litwie, wiceprezes Rady Polonii Świata Michał Mackiewicz.
Deklaracja końcowa konferencji
Uczestnicy konferencji wyrażając wdzięczność, składają na ręce pana Marszałka Bogdana Borusewicza podziękowanie Senatowi RP za wieloletnią opiekę nad Polonią i Polakami za granicą oraz pomoc w zorganizowaniu tej konferencji.
Pragniemy podkreślić ogromny wkład Polonii i Polaków za granicą, zarówno w odzyskanie przez Polskę niepodległości jak i przystąpienie Polski do NATO i Unii Europejskiej.
Wiele organizacji polonijnych na bazie wieloletniej działalności niepodległościowej stworzyło po roku 1989 program działalności wspierający niepodległą Polskę w jej integracji z demokratycznym światem.
Również wiele organizacji od zawsze, podjęło jako główny cel swej działalności pracę dla Polski, poprzez promocję polskiej kultury, nauki, sportu, edukacji oraz osiągnięć gospodarczych i politycznych.
Sukcesy Polski zawsze uważaliśmy za nasze wspólne sukcesy, a wszelkie niepowodzenia przejmowały nas do głębi, mobilizując do organizowania pomocy w najróżniejszych formach.
Pragniemy zdecydowanie zaprotestować przeciw hasłu „Co możesz zrobić dla Polski?”, gdyż tego krzywdzącego pytania nie zadaje się tym, którzy stale i z zaangażowaniem działają na rzecz Ojczyzny. Próba nadania Polonii i Polakom za granicą określenia „diaspora”, nie tylko nas razi, ale wręcz jej nie akceptujemy jako niezgodną z wieloletnią tradycją i konstytucyjnym zapisem.
Rozdział środków przeprowadzany, jak dotąd, bez społecznych konsultacji jest sprzeczny z europejskimi standardami i często wręcz uniemożliwia nam działanie dla dobra Polski.
Dzisiejsza konferencja jest pierwszym krokiem w ukazaniu ogromu działań Polonii i Polaków za granicą na rzecz Polski. Zdajemy sobie jednak sprawę z tego, jak dalece niekompletne są zebrane przez nas materiały, a ten istotny temat wymaga z pewnością dalszego opracowania w postaci naukowych prac i wydawnictw.
Poza Polską pozostaje dzisiaj ogromna 20-milionowa część narodu polskiego. Pragniemy, aby dzisiejsza konferencja dała osobom decydującym o sprawach najważniejszych w Polsce, możliwość właściwej oceny obecnej sytuacji i była drogowskazem do prawdziwej i partnerskiej współpracy z Polonią i Polakami za granicą, a także do stworzenia niezbędnej wizji wspólnej egzystencji całego narodu polskiego, w kraju i poza jego granicami.
Warszawa, 10 listopada 2014 r.