18 grudnia w Wilnie odbyła się VIII konferencja sprawozdawczo-wyborcza Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna”. Na kolejną kadencję na jej prezesa został wybrany Józef Kwiatkowski.
Na VIII konferencję sprawozdawczo-wyborczą Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie, która się odbyła w miniony poniedziałek w Domu Kultury Polskiej w Wilnie, przybyli delegaci z Wilna oraz rejonów: wileńskiego, trockiego, solecznickiego, święciańskiego, reprezentujący polskie placówki nauczania, w których działają koła „Macierzy Szkolnej”.
Delegaci wysłuchali referatu sprawozdawczego wieloletniego prezesa organizacji Józefa Kwiatkowskiego i wystąpień gości, wśród których byli: europoseł, przewodniczący AWPL-ZChR Waldemar Tomaszewski, posłowie na Sejm RL z ramienia AWPL-ZChR Rita Tamašunienė, Michał Mackiewicz, Jarosław Narkiewicz, radca, kierownik wydziału konsularnego Ambasady RP w Wilnie Marcin Zieniewicz, merowie, radni samorządów.
Swoje wizje działalności szkolnych społeczności w dziedzinie doskonalenia pracy szkoły w takich kwestiach, jak uatrakcyjnienie metod nauczania i całego procesu dydaktyczno-wychowawczego przedstawiła dyrektor Gimnazjum im. J. I. Kraszewskiego w Wilnie Helena Juchniewicz; stanu przygotowania podręczników dla szkół polskich, w szczególności z języka i literatury polskiej – Janina Klimaszewska z Gimnazjum im. J. Słowackiego w Bezdanach; kształtowanie tożsamości narodowej uczniów – Danuta Korkus, polonistka Gimnazjum im. Wł. Syrokomli i in.
W swym referacie prezes „Macierzy Szkolnej” Józef Kwiatkowski dokonał gruntownej analizy minionego czteroletniego okresu, sięgając również do bardziej odległych lat, w których były podejmowane znaczące decyzje dla trwania i rozwoju polskiego szkolnictwa na Litwie.
Mówiąc o inicjatywach i imprezach, których przeprowadzenia i realizacji co roku podejmuje się „Macierz Szkolna” (a jest ich około 25), prezes podkreślił ich znaczenie dla formowania prestiżu szkoły oraz kształtowania osobowości ucznia, rozwijania jego talentów, doskonalenia zdobywanej w szkole wiedzy. Czołową wśród nich jest konkurs „Najlepsza szkoła – najlepszy nauczyciel”, który co roku daje możność stworzyć obraz stanu i kondycji zarówno gimnazjów (wyników matury) oraz szkół podstawowych.
Prezes przedstawił zebranym stan kadry pedagogicznej w polskich placówkach oświatowych, który, rzec można, w kwestii wieku nauczycieli, jest dość pomyślny: 58 proc. nauczycieli jest w wieku 40-60 lat, do lat 30 – 7,6 proc., zaś ponad 60 lat – 6,8 proc. Jednak taki stan rzeczy nie może, wydaje się, uśpić czujności i zaniechania czynienia starań, by już dziś szukać dróg zapobiegania braku poszczególnych przedmiotowców. Tak samo jak i w kwestii zdobywania przez nauczycieli kwalifikacji zawodowych. Przy stanie, kiedy mamy 59 proc. starszych nauczycieli, 21 proc. metodyków, to zaledwie 1,5 proc. ekspertów.
Prezes odnotował, że w rankingach prowadzonych na Litwie szkoły polskie plasują się na wysokich miejscach, a w takich notowaniach, jak wstępowanie na studia – mają lepsze wskaźniki od średnich litewskich.
Mówiąc o minionej kadencji prezes podkreślił, że był to trudny okres, przede wszystkim z powodu procesu akredytacji szkół średnich na gimnazja, który w początkowej swej fazie groził tym, iż z 40 polskich szkół średnich uzyskamy tylko 13 gimnazjów. Jednak dzięki skonsolidowanej pracy całej społeczności polskiej, posłom z ramienia AWPL-ZChR, radnym samorządów, wiecom, a nawet strajkom udało się dopiąć przedłużenia okresu akredytacji, zmiany niektórych kryteriów i założeń, w wyniku czego oraz wytężonej pracy samych szkół, dziś mamy 36 gimnazjów z polskim językiem nauczania, co stanowi 10 proc. w stosunku do wszystkich gimnazjów na Litwie. Jest to wielki sukces.
Niestety, ciągle nierozwiązanym problemem pozostaje ujednolicony egzamin z języka litewskiego, którego wyniki stały się jedną z przeszkód wstępowania polskiej młodzieży na studia finansowane przez państwo. Jest to wyzwanie na kolejne lata. Musimy dążyć do tego, by nauczanie języka litewskiego w szkołach mniejszości narodowych odbywało się według oddzielnych programów, podręczników, odrębnym przygotowaniem nauczycieli, z uwzględnieniem tego, że jest to język nie ojczysty dla uczniów tych szkół.
Nadal aktualne pozostaje dążenie do tego, by został przywrócony na listę obowiązkowych egzamin z języka polskiego i uznawanie jego wyników przy podejmowaniu studiów.
Józef Kwiatkowski dziękował Państwu Polskiemu za ciągłą troskę o oświatę polską na Litwie i różnorodne formy jej wspierania, na które są przeznaczane znaczne środki finansowe.
W jawnym głosowaniu na prezesa Stowarzyszenia na kolejną czteroletnią kadencję został wybrany jej wieloletni przywódca – Józef Kwiatkowski. W głosowaniu wzięło udział 218 delegatów, z których 216 poparło kandydaturę Józefa Kwiatkowskiego, dwie osoby były przeciw i dwie wstrzymały się od głosu. Decyzja ta została przyjęta oklaskami, a nowy prezes usłyszał wiele życzliwych i ciepłych słów pod swoim adresem.
Delegaci wybrali też nowy Zarząd Stowarzyszenia, którego skład zwiększono z 19 do 23 osób. Znaleźli się w nim przedstawiciele z Wilna i rejonów, w których działają koła „Macierzy Szkolnej”. Zostali wybrani również członkowie Komisji Rewizyjnej (Leokadia Malewska, Danuta Jepifanowa i Waldemar Klimaszewski) oraz Statutowej (Czesław Dawidowicz, Małgorzata Radzewicz i Marian Kuzborski).
Na konferencji został przyjęty apel „O potrzebie utrwalania poczucia tożsamości narodowej wśród młodzieży polskiej na Litwie” oraz „Apel do Rodziców”. Konferencja podjęła uchwałę w kwestii ujednolicenia egzaminu maturalnego z języka litewskiego oraz potwierdzającą priorytetowość działań na rzecz rozwoju szkolnictwa polskiego na Litwie, które zostały zawarte w 24 punktach.
