
Plener w Kiejdanach
W pierwszej połowie września, w Kiejdanach, odbył się plener plastyczny dla dzieci i młodzieży współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych od Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w ramach konkursu na realizację zadania „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2014 r.”, zorganizowany przez Stowarzyszenie Polaków Kiejdan. W plenerze uczestniczyła młodzież ze Szkoły Sztuk Pięknych Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych im. Jarosława Iwaszkiewicza w Ciechanowcu oraz uczniowie Szkoły Sztuk Pięknych w Kiejdanach. Grupa z Ciechanowca przybyła pod troskliwą opieką nauczycielek: Cecylii Szmurło, Grażyny Święckiej i Barbary Pełszyk. Grupą z Polski w Kiejdanach opiekował się Kazimierz Duchowski.
W Szkole Sztuk Pięknych w Kiejdanach, mieszczącej się w synagodze, gości z Polski powitała, opowiedziała o szkole i zadbała o pomoc specjalistyczną podczas pleneru dyrektor Vida Burbulienė. Podczas pleneru nie ograniczano się wyłącznie do malowania. Uczestnicząc w warsztatach, młodzież miała możliwość wzbogacenia swej wiedzy: pracując w dwóch grupach uczyła się technologii ręcznego wytwarzania papieru, ceramiki (garncarstwa), prac z dekorowaniem tkanin wełną. Zajęciom towarzyszyły wycieczki oraz interesujące spotkania i imprezy. Do tematu prac z rysunku, oprócz Kiejdan, wykorzystano też walory krajobrazowe Góry Krzyży, Szydłowa i Wilna.
Wizytę w Kiejdanach goście rozpoczęli od spotkania w Centrum Szkolenia Zawodowego, gdzie przybyłych witał i opowiedział o swej szkole dyrektor Steponas Navajauskas. Uczniowie tego centrum wraz z dyrektorem wcześniej gościli w Zespole Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych im. Jarosława Iwaszkiewicza w Ciechanowcu.
Odwiedzając kiejdańską cerkiew Przemienienia Pańskiego, dla której w XIX w. gmach podarował właściciel pałacu hrabia Marian Czapski, uczestnicy pleneru spotkali się z restauratorką wielu cerkwi na Litwie – Iriną Dima. Prowadzi ona studio rysunku i malarstwa w Szkole Sztuk Pięknych w Kiejdanach, a cerkwie restauruje nieodpłatnie.
W Kiejdańskim Centrum Wielokulturowym uczestnicy pleneru zapoznali się z wystawą fotografii Remigijusa Venckusa „Amnezja. Czas. Przestrzeń. Miejsce”; w galerii sztuki Janiny Monkutė-Marks – z wystawą prac współczesnych malarzy litewskich; w sali samorządu Kiejdan – z rzeźbami Vytautasa Ulevičiusa.
Goście, oprócz Kiejdan, zwiedzili też Datnów, Bejsagołę, Górę Krzyży pod Szawlami, Cytowiany, Rosienie, Wilno, Troki; wzięli udział w odpustach w Szydłowie. Poznali również historię Podbrzeża – kolebki powstania 1863 r.; Pojeśla i Kroków – idąc śladami Marszałka Józefa Piłsudskiego na Żmudzi oraz noblisty Czesława Miłosza, którego pamięć zachowują Szetejnie, Opitołoki, Świętobrość…
Uczestnicy pleneru, oczywiście, nie mogli się powstrzymać od chęci upamiętnienia zwiedzanych miejsc. Jak tylko siadali do rysunku, w mig ulatniało się zmęczenie spowodowane podróżą czy brakiem snu. Mieli też spotkanie z rodakami: specjalnie dla nich wystąpił jedyny polski zespół na Żmudzi „Issa” (kier. Waleria Wansewicz), prezentując m. in. piosenki, które stały się wizytówką zespołu: „Lauda” i „Kiejdany” (słowa i melodie Ireny Duchowskiej).
Na zakończenie pleneru w Szkole Sztuk Pięknych zorganizowano wystawę powstałych tu prac oraz fotosesję, podczas której chętnie stroili się i pozowali do zdjęć nie tylko młodzi, ale też nauczyciele. Uczestnicy i organizatorzy pleneru są wdzięczni wszystkim za życzliwą pomoc w realizacji treściwego projektu.
„Issa” w Macierzy
W dniach 13-14 września polski zespół pieśni „Issa” z Kiejdan uczestniczył w Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym Krajów Środkowej Europy – Warsztatach Tańca Ludowego w gminie Sędziejowice. „Issa”, pod troskliwą opieką kierowniczki Walerii Wansewicz, gościła w województwie łódzkim na zaproszenie Gminnego Ośrodka Kultury w Sędziejowicach (zespołem opiekował się dyrektor tego ośrodka Grzegorz Brożyński) i Łódzkiego Domu Kultury. W czerwcu tego roku wójt gminy Sędziejowice – Jerzy Kotarski wraz ze Strażacką Orkiestrą Dętą „Druh” i mażoretkami wzięli udział w Dniach Kultury Polskiej na Żmudzi – XII Festynie Kultury Polskiej „Znad Issy” w Kiejdanach i I Festiwalu Kultury Polskiej w Poniewieżu, tradycyjnie organizowanych przez Oddział ZPL „Lauda” i Stowarzyszenie Polaków Kiejdan.
W Macierzy „Issa” miała okazję zaprezentować swój dorobek artystyczny w trzech miejscowościach: Bałdrzychowie (gmina Poddębice) na dożynkach gminno-parafialnych oraz Festiwalu Folklorystycznym w Marzeninie i Zapolicach.
W Wiejskim Centrum Kultury w Bałdrzychowie wraz z zespołem z Laudy swą twórczość zaprezentowali: zespół pieśni i tańca „Bałdrzychowianie”, „Staropolanie” z Wielkopolski, „Skokotliwi” z Mostków (gm. Suchedniów) oraz zespół Węgrów ze Słowacji „Nograd”. Koncert stanowił podsumowanie projektu dotyczącego organizacji warsztatów tańców ludowych i obrzędów regionalnych, który Stowarzyszenie Przyjaciół Bałdrzychowa realizowało przy wsparciu Lokalnej Grupy Działania „Poddębice i Zadzim – kraina bez barier”. Zespół z Bałdrzychowa gościł na warsztatach w Poznaniu i Mostkach, gdzie uczył się tańców regionalnych, poznawał stroje, kulturę i obyczaje Wielkopolski oraz Kielecczyzny. Miał się więc czym podzielić z pokrewnymi zespołami.
Realizacja takich projektów służy nie tylko wymianie doświadczeń. To również doskonała forma promocji gminy w innych regionach kraju, za którą serdecznie dziękował zespołowi z Bałdrzychowa burmistrz Piotr Sęczkowski.
W Marzeninie imprezę dożynkową rozpoczęła Msza św. w kościele parafialnym pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Tradycyjnie został wniesiony do świątyni bochen chleba dożynkowego oraz odbyło się poświęcenie wieńców. Z kościoła korowód dożynkowy udał się na boisko szkolne Zespołu Szkół w Marzeninie, gdzie odbył się koncert. Szczególnie miłym akcentem święta dla kiejdańczyków było spotkanie z wójtem gminy Sędziejowice – Jerzym Kotarskim i zaprzyjaźnioną Strażacką Orkiestrą Dętą „Druh” OSP Sędziejowice.
Z kolei w Zapolicach zespół witał dyrektor GOKiS Paweł Perdek, który inaugurując spotkanie powiedział: „Święto Plonów – dożynki są głęboko osadzone w polskiej tradycji. Dziękujemy Opatrzności za wszystko, co udało się zebrać z ogrodów i pól, w podniosłym nastroju dzielimy się chlebem. Dożynki są okazją do przypomnienia tradycji ludowych oraz zaprezentowania dorobku zespołów artystycznych, a wiadomo, piosenka zbliża ludzi”.
Ostatnim miejscem gościny „Issy” na polskiej ziemi był Gminny Ośrodek Kultury w Szypliszkach. Witał tu zespół zawsze życzliwy Józef Murawski. Zespolanki są wdzięczne wszystkim sponsorom tego atrakcyjnego pobytu w Macierzy oraz opiekunom za przemiłą gościnę.
Inf. wł.